Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'dan dijital ebeveynlik rehberi

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'dan dijital ebeveynlik rehberi,

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, rehber ebeveynlerin dijital dünyadaki riskli içeriklere karşı çocuklarını nasıl korumaları, nelere dikkat etmeleri ve hangi emniyet önlemlerini almaları gerektiğini, çocuklara "dijital gizlilik bilinci" kazandırılmasının yollarını içeriyor.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, "Çocukların Dijital Risklerden Korunmasında Ebeveyn Rehberi" hazırlandı.

Bilişim teknolojilerinin avantajları olduğu gibi riskler de içerdiğine dikkat çekilen rehberde, çocuklara bu konuda ebeveynlerin rehberlik etmesinin önemi vurgulandı.

Son yıllarda "dijital ebeveynlik" kavramının ortaya çıktığına işaret edilen rehberde, ailelere çocuklarını internet ortamında yalnız bırakmamaları uyarısında bulunuldu.

Dijital ortamdaki tehlikeli içerikler

Teknolojinin denetimsiz kullanımının, çocukları yasa dışı içeriklere, intihar, uyuşturucu kullanımı gibi durumlara, negatif örnek olabilecek karakterlere, bilinçaltı mesajlara, çevrim içi istismara, siber zorbalığa ve fena niyetli kişilere karşı savunmasız bıraktığı vurgulanan rehberde, dijital araçların kontrolsüz kullanımının çocuklarda psikolojik rahatsızlıklara, yeme-içme ve obezite problemlerine, uyku bozukluğuna, adale ve iskelet sistemi rahatsızlıklarına ve bağımlılığa yol açabileceği belirtildi.

Denetimsiz teknoloji kullanımıyla çocukların okuldaki akademik başarılarının, sosyal ilişkilerinin, reel hayatta sağlıklı iletişim kurma becerilerinin olumsuz etkileneceği kaydedilen rehberde, toplumdan kendini soyutlama, yalnızlık hissine kapılma, depresyon, şahsiyet bozuklukları, gerçek duygulardan uzaklaşma, ahlaki problemlerle tavır bozukluklarının da çocukların yaşayabileceği sorunlar arasında sıralandı.

"Yasaklayıcı tedbirlerden kaçının, bilinçlendirici hitabe takının"
Rehberde aileler için şu teklif ve uyarılara yer verildi:

"Çocuğunuzu internet kullanımında engelleyici ve yasaklayıcı tedbirlerden kaçının, bilinçlendirici, destekleyici konuşma takının.

- Çocuğunuzu dijital ortamda can sıkıcı bir durumla karşılaştığında, tanımadıkları kişilerden rahatsız edici mesaj aldığında onlara cevap vermemesi, bunu sizinle paylaşmaktan çekinmemesi gerektiği konusunda bilgilendirin.

- Çocuğunuzun internette iletişim kurduğu kişileri ve sosyal medyadaki arkadaşlarını tanıyın, hangi sitelere girdiğini takip edin ve bunu kuytu yapın.

- Çoğu internet sayfası ve sosyal ağ platformu can sıkıcı kişileri şikayet etme ve engelleme fırsatı sunmaktadır. Bunun nasıl yapılacağını çocuğunuza mutlaka öğretin.

- Çocukların kullandığı tüm elektronik aletlerde (tablet, telefon, bilgisayar vs.) Güvenli İnternet Hizmeti dahilinde sunulan Çocuk Profili/Aile Profili kullanılabilir."

Özellikle 3 yaşına kadar çocukların ekrana maruz bırakılmaması uyarısı da yapılan rehberde, çocuklara dijital mahremiyet kazandırılması için de önerilere yer verildi.

"Kendisine ve aileye ait resim ve videolara yer vermemeli"

Rehberde, çocuklara, meçhul kişilerden alınan e-postaların açılmaması, internette ve sosyal medyada yayımlanan her linke ve reklam olarak çıkan bağlantılara tıklanmaması, bilinmez program/dosyaların indirilmemesi, bilinmeyen sitelere tescil ve üye olunmaması gerektiğinin öğretilmesi istendi.

Profil sayfasında kendisiyle ilgili gereğinden pozitif bilgiye, kendisine ve aileye ait fotoğraf ve videolara yer verilmemesinin önemi vurgulanan rehberde, şu ifadelere yer verildi:

"Bir sosyal ağa katılmak isteyen çocuğunuzun ilk olarak sizinle iletişim kurmasını isteyin ve yaş sınırı olup olmadığını denetleme edin. Çocuklara bireysel sınırlara sahip olmaları, kişilerin sınırları ve mahremiyeti ihlal eden istekleri aleyhinde hayır demeleri gerektiğini öğretin. Çocuğunuzdan, sosyal ağlarda başkalarına hasar verecek davranışlarda bulunmamalarını ve başkalarının bilgilerinin gizliliğine itina göstermesini öğretin."

Sosyal medyada paylaşılmaması gereken görsellere ilişkin uyarıların bulunduğu rehberde, çocukların görüntülerinin elbette herkesin görebileceği şekilde paylaşılmaması gerektiği vurgulandı.

Çocukların özel bölgelerinin göründüğü, çıplak oldukları görseller ile tuvalet, banyo yapmak gibi kişiye ait özel fotoğrafları, hasta oldukları fotoğraf ve videolarla ağlarken, baskı duruma düşmüş anları içeren videoların da paylaşılmamasının önemi vurgulanan rehberde, şu uyarılar yapıldı:

"Çocukların görselleri paylaşılırken bunun ileride çocuğa ne hissettirebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Paylaşımın yıllar daha sonra oluşturabileceği etkileri üzerine düşünmek, başkalarıyla paylaşmanın yerinde olmayacağı hassas, negatif, gülünç görünse de ileride küçük düşürücü olabilecek anların paylaşımlarından kaçınmak önemlidir. Resim paylaşırken sınırlara uyarı edilmelidir. Kesintisiz, abartılı şekilde, jurnal yaşamının her hatıra fotoğraflanan ve paylaşılan bir çocuğun mahremiyet bilinci kazanmakta zorlanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Yalnızca kendi çocuğumuzun yok başka çocuklara ait görseller de müsade alınmadan ve herkese açık şekilde paylaşılmamalıdır."

Dijital oyunlarda bağımlılık riski

Dürüst seçilmiş bilgisayar oyunlarının çocuklarda değerlendirme yapma, bilgi işleme, mantıklı düşünme, seçenekleri göz önüne alma, plan yapma, yaratıcılık ve eleştirel düşünme, taktik kullanma gibi birtakım yetenek ve becerileri geliştirdiğinin araştırmalarla ortaya konduğu belirtildi.

Oyun oynamanın en manâlı olumsuz etkisinin bağımlılık riski olduğu ifade edilen rehberde, anne babaların çocuklarının bilgisayar oyunlarını oynamalarını engellemek yerine bilgisayarı verimli kullanmalarını sağlayacak tedbirler alması nasihat edildi.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'dan dijital ebeveynlik rehberi, başlık adı altında Geniş bir şekilde Haberin detayları ve bilgisi verildi. Kaynak takip edilmektedir, yeni bilgiler geldiğinde anlık güncellenecektir.