- Türkiye'nin NATO üyeliği 70 yaşında haberi

Türkiye, 18 Şubat 1952'de NATO'ya katıldı. NATO'ya katılım belgelerini Ankara'da dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar imzaladı. Türkiye bu nedenle 12 kurucu üye ABD, İngiltere, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz'den sonra Yunanistan'la birlikte İttifak'ın 3. yılında NATO üyesi oldu.

Türkiye'nin NATO üyeliği yalnızca siyasi yok bununla beraber askeri bakımdan kayda değer bir gelişmeydi. NATO için Türkiye'nin aza olması, güney kanadında hava, kara ve deniz imkanları, zinde silahlı kuvvetleriyle güvenilir ve eşsiz bir müttefik kazanması anlamına geliyordu.

Aradan geçen 70 yılda Türkiye, bulunduğu kritik coğrafyadaki stratejik konumuyla bölgedeki korkutma ve riskleri ilk elden göğüsleyen ilk müttefik olarak NATO'ya değerli katkılar yaptı ve yapmayı sürdürüyor. aynı zamanda NATO da Türkiye'nin güvenlik ve savunmasında esas unsurlardan biri olarak tartı taşıyor.

NATO ’ya kayda değer katkılar

Türkiye, NATO harekatlarına azami katkı veren birincil 5 müttefik ülke arasında sayılıyor. Bu katkılar arasında son yıllarda Balkanlar'dan Afganistan'a, Karadeniz'den Akdeniz'e kadar geniş coğrafyadaki etkinlikler dikkati çekiyor.

NATO'nun Afganistan'dan çekilmesine kadar bu ülkedeki Kararlı Yardım Misyonu kapsamında Kabil'de "Çerçeve Ülke" olan Türkiye, Kabil'deki milletlerarası havalimanının güvenlik ve işletme sorumluluğunu da üstleniyordu.

Bosna Hersek'te Dayton Barışma Antlaşması'nın uygulanması görevinin 1995'te NATO'ya verilmesi üzerine önce Tatbik Kuvveti (IFOR), daha sonra İstikrar Kuvveti (SFOR) teşkil edilerek bölgede harekat icra edildi.

Türkiye, KFOR Harekatı dahilinde da Kosova'ya birlik gönderdi. Hem Ege Denizi'nde yamalı geçişleri engellemeyi amaçlayan NATO faaliyetine daimi deniz unsuru katkısı sağladı.

NATO'nun 2005-2007 döneminde Afrika Birliğine eğitim ve ulaştırma desteği dahilinde oluşturulan BM-Afrika Birliği Darfur Misyonuna da takviye veren Türkiye, Somali açıkları ve Aden Körfezi'nde deniz haydutluğuyla mücadele çalışmalarına katkı sağladı. Harekat, Aden Körfezi, Arap Denizi ve Somali açıklarında deniz haydutluğuyla mücadeleyi de kapsayacak şekilde genişletilerek "Okyanus Kalkanı Harekatı" adını aldı.

NATO Irak Misyonuna askeri eğitim ve danışmanlık katkısının yanı sıra terör örgütü DEAŞ'la Uğraş Uluslararası Koalisyonu kapsamındaki NATO AWACS uçuşlarına havada yakıt ikmali desteği veren Türkiye, İttifak'ın Doğu Avrupalı üyelerine karşın icra ettiği ileri mevcudiyet ve teminat tedbirleri dahilinde NATO AWACS uçaklarının uçuşlarına havadan yakacak ikmali desteği ayrıca ulusal AWACS uçaklarıyla NATO uçuşlarına takviye sağladı.

Konya Hava Üssü, NATO Havadan Erken İhbar ve Dikkat Kuvvetinin iki ileri harekat üssünden biri olarak NATO AWACS uçaklarının kullanımına sunuldu. NATO Kalıcı Deniz Güçleri İkinci Grubuna ve NATO Daimi Mayın Karşısında Önlem Güçleri İkinci Grubuna daimi katkı maddesi sağlandı.

NATO'nun müşterek bütçesine en çok destek veren ülkelerden biri Türkiye oldu. Bütçeye maksimum katkı yapan 8. ülke konumundaki Türkiye, NATO altyapı fonlarından da önemli şekilde istifade eden müttefikler aralarında yer aldı.

VJTF kara unsurları komutanlığı geçen yıl Türkiye'deydi

Türkiye, NATO'nun komuta ve şiddet yapısına bugüne değin en detaylı katkılarda bulunan müttefiklerden biri oldu.

NATO bünyesindeki Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Karşılıklı Tayin Kuvvetinin (VJTF) kara unsurlarının komutası bir sene baştan başa Türkiye'de kaldı. 1 Ocak 2021'de devralınan komuta, 1 Ocak 2022'de Fransa'ya devredildi.

NATO Mukabele Kuvvetinin parçası olan VJTF'de 66'ncı Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı bünyesindeki yaklaşık 4 bin 200 asker atama yaptı. Keza Arnavutluk, Macaristan, İtalya, Letonya, Karadağ, Polonya, Romanya, Slovakya, İspanya, İngiltere ve ABD'den askeri birimlerin katılımıyla 6 bin 400 askeri personel bu baskı içinde yer aldı.

NATO Kara Komutanlığı İzmir ’de

Türkiye, İttifak'ın komuta yapısında yer alan NATO Müttefik Kara Komutanlığının (LANDCOM) da ev sahibi. LANDCOM'un, Türkiye'nin İttifak'a üye olduğu yıl İzmir'de kurulması kararlaştırılmıştı.

Hem NATO Kuvvet Yapısındaki Yüksek Hazırlık Seviyeli dokuz kara kuvveti karargahından biri olan NATO Hızlı Konuşlandırılabilir Kolordu Karargahı, Türkiye tarafından sağlandı.

NATO Balistik Füze Savunması mimarisi zarfında Kürecik'te yer alan tespit ve takip radarına da Türkiye ev sahipliği yapıyor.

NATO Terörizmle Uğraş Mükemmeliyet Merkezi, Barışma İçin Ortaklık Eğitim Merkezi ve Fazla Uluslu Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi de Türkiye'de yer alan NATO birimlerinden.

Terör ve derme çatma göçle mücadele

Türkiye, PKK, DEAŞ, El Kural, FETÖ ve öteki terör örgütleriyle mücadelesine ilaveten öteki bir mesele olan yamalı göçle mücadelede cephe konumunda yer alıyor.

Milyonlarca sığınmacının emniyetini ve insani ihtiyaçlarını karşılayan Türkiye, 3,7 milyondan artı Suriyeliyi barındırmasının yanı sıra dünyada maksimum belirtilmiş sığınmacıya konut sahipliği yapan ülke konumunda.

Türkiye, Suriye sınırının öteki tarafında terörden temizlenen yerlerde 5 milyondan pozitif Suriyelinin emniyetini sağlıyor, temel insani ihtiyaçlarını karşılıyor.

Tüm bunların yanı sıra ABD'den sonra NATO'nun ikinci büyük ordusuna sahip Türkiye, ekonomisi, bölgesel askeri ve siyasi gücüyle, İttifak'a 70 yıl boyunca yaptığı katkılarla NATO'nun en önemli, ağırlıklı ve eşsiz üyelerinden biri olarak öne çıkıyor.

AA